َعطرسازی

َعطرسازی

هنر عطرسازی از جمله هنرهای ناشناخته ای است كه در سراسر دنيا اين عدم شناخت همواره وجود دارد.

شاید برای همين هم است كه تعداد عطرسازهای حرفه ای از تعداد فضانوردانی كه به فضا راه یافته اند كمتر است!

دلیل اين ابهام آن است كه حس بويايی حسی مبهم است و درک تصويری واضح از آنچه بوييده مي شود نياز به توجه بسیار دارد.

شايد اين بي توجهي خاص حس بويایی نباشد.

انسانها در طول زندگي روزمره نيز از كنار بسیاری از ديدنی ها و شنيدنی ها عبور مي كنند بدون آنکه به آنها توجه داشته باشند.

به غیر از اینها آنچه در هنر عطرسازی بسيار مهم است اشتياق است و اشتیاق است و اشتیاق؛

آن هم اشتياقی سوزان برای بوييدن، خلق رايحه و كار با مواد معطر که زندگی هر روزه انسان را تغییر می دهد.

انتخاب مواد برای ساخت عطر:

زمانی که مواد اولیه معطر زيادی در اختيار يک عطرساز می باشد، چگونه اين مواد براي ساخت يک عطر انتخاب می گردد؟

پرسشی اساسی که از سوی بسیاری از مخاطبین و علاقمندان به هنر عطرسازی بیان می گردد.

باید دانست که جدا از انتخاب مواد بر اساس طراحی رايحه که نیاز به یادگیری هنر عطرسازی دارد، عواملي ديگری نيز وجود دارد كه اين انتخاب ها را محدود می نمایند؛

از جمله هزينۀ تمام شده، مسائل زيست محيطی و سلامتي پوست، پايداری، خواص فيزيكی، عملكرد و ارزش افزوده محصول نهايی را می توان نام برد.

لذا با توجه به اين محدوديت ها، گاهی برای ساخت عطر تنها از مواد خاصی استفاده می شود تا بتوان همه اين نكات را در آنها رعايت کرد.

به طور مثال عطر در لوازم آرايشي، صابونها، شامپوها يا شوينده ها و موارد ديگر که هر يک محدوديتهای خاص خودشان دارند.

این محدودیت ها برای انتخاب مواد بر سر راه عطرساز قرار قرار خواهند گرفت.

چگونه الکل عطرسازی درست کنیم؟

يكی از موضوعات اساسی در هنر عطرسازی مدرن، نحوۀ بي بو كردن الكل يا به اصطلاح ساخت الكل عطرسازی است.

يكی از بهترين روش ها استفاده از فيلترهای بوزدايی كربن فعال است كه در دستگاه های تصفيه آب استفاده می شوند.

با عبور الكل اتيليک از ميان فیلتر کربن فعال، الكل بي بو به دست مي آيد.

همچنين با استفاده از صمغ ها و رزين های آروماتيک مانند بنزوئين و ريختن صمغ درون الكل و نگهداری یک ماهۀ آن، الكل بی بو به دست خواهد آمد.

از طرفی مي توان با ساخت تنتورهای مختلف، الكل های معطری نيز ساخت كه از نظر بو عامل مزاحمي ندارند.

الکل های معطر با رايحه خود به كيفيت فرگرنس عطر نيز كمک می نمایند. مانند تنتورهای وانيل، ميخک، دارچين، گلپر، هل.

رقیق سازی عطرها

به طور کلی رقیق سازی به دو شکل الکی و روغنی انجام می گردد.

در روش الكل پايه، پس از طراحی ماده معطر یا همان فرگرنس عطر كه در عطر های نچرال روغن های پایه گياهی و اابسولوت های طبيعی هستند، با افزودن الكل آنها را رقيق می نمائیم.

در روش روغنی، اين ماده معطر با روغن های سنتزی يا گياهی رقيق سازی می شوند.

بنابراین وقتی كه قصد داريم عطر طبيعی بسازيم، بايستی از حلال طبيعی نیز بهره ببریم.

از طرفی با توجه به قيمت بالای فرگرانس های نچرال و همچنين خواص درمانی آن بهتر است كه با استفاده از حلال روغنی سرعت تبخير آن را كاهش داده و حداكثر استفاده را از رايحه ببريم.

لذا در عطرهای طبيعی بهتر است از روغن های حامل گياهی استفاده كنيد.

يكي از بهترين اين روغن ها، روغن جوجوبا است.

اين روغن نه تنها باعث ترشيدگی یا به اصطلاح رنسید رايحه نمی شود بلكه برخلاف ساير حلال ها نيازی به اِيجينگ [Aging] ندارد.

این روغن نیاز به اِيجينگ يا زمان نگهداری یک هفته ای ندارد و می توان پس از رقيق سازی از عطر استفاده كرد.

البته بایستی توجه داشت که نگهداری یک تا سه هفته ای عطرها كيفيت آنها را بالاتر خواهد برد.

درست است که با روش ساخت الکل بی بو آشنا شدیم اما هیچ وقت عطرهای آماده را رقیق نکنیم.

چرا عطرهای آماده را رقیق نکنیم؟

زمانی که عطری از قبل آماده شده را رقيق تر مي كنيم، هارموني و هماهنگي رايحه از بين می رود.

فضای رايحه از حالت «آكورد» به حالت «ديسكورد» تغيير وضعيت خواهد داد.

اين تغيير حالت ممكن است بسيار ظريف و دقيق رخ دهد و برای افراد کم تجربه قابل تشخيص نباشد؛

اما واقعیت اين است که وقتی عطری توسط عطرساز آماده و تولید مي شود یکایک اجزا به درست ترين وضعيت كنارهم قرار مي گيرند؛ حتّي مقادير حلال عطر.

با افزودن حلال اضافي از جمله حلال های روغني و یا الكلی، ايمپكت بدنۀ اصلی عطر تغيير كرده و توازن رايحه ها برهم خواهد خورد.

و ديگر روايح در قالب آكورد به بينی نمي رسند و فضای رايحه به حالت «ديسكورد» تغيير حالت مي دهد.

بنابراين بايد توجه داشته باشيد كه:

در زمان ساخت فرگرنس عطر، با هر غلظتي كه طراحی می شود با همان غلظت هم باید رقيق سازی شده تا هارمونی عطر از بين نرود.

آموزش و یادگیری هنر عطرسازی نياز به دانش آكادميك دارد:

موضوع مهمی كه ذهن هنرجويان و علاقمندان عطرسازی را همواره به خود مشغول کرده است اين است كه:

آيا براي يادگيری و آموزش هنر عطر و ادکلن سازی نيازی به دانش آكادمیک يا اصطلاحاً دانشگاهي است یا خیر؟

در پاسخ به این پرسش اساسی باید اذعان داشت که هنر عطر سازی از زمان ظهور تا کنون از دو جنبه قابل بررسي بوده است.

نخست از منظر هنری و دوم از منظر فنی و علمی.

به طور کلی برای ساخت و طراحی رايحه و به دست آوردن فرگرنس عطر و رسيدن به رايحه خوش، نيازی به دانش تخصصی نبوده و موضوع كاملاً هنری، حسی و جنبه عملی و تجربي داشته است.

ولي هرگاه نياز باشد اين رايحه تبديل به عطری در مقياس انبوه گردد و یا تبديل به عطری تجاری شود، ضروری است علم و دانش نيز در كنار این هنر گسترده و زیبا وارد عمل شود.

تا در زمان تهيه فرمول ها، آماده سازی، بسته بندی و عرضه آن به بازار حداكثر عملكرد و بهينه ترين حالت برای ساخت عطر لحاظ گردد.