گروه بویایی یعنی چی؟

گروه بویایی یعنی چی؟

همانطور که در موسیقی، دستگاه ها و گوشه ها برای درک هرچه بهتر گونه های مختلف آوایی به کمک نوازندگان و آهنگساز ها می آید یا در در ادبیات، سبک ها، یا مکاتب مختلف، قالب های ادبی را قابل درک تر می کند، در عطرسازی و بویایی نیز، عبارات و اصطلاحاتی ایجاد می شود که با تکیه بر آن ها و استعمال آن ها می توانیم، علم بویایی را بهتر درک کنیم و بیشتر گسترش دهیم. حال یاد میگیریم که گروه بویایی یعنی چی؟

از جمله مهم ترین مفاهیم در شناخت گونه بندی عطرها، شناخت گروه های بویایی (olfaction groups) هستند.

گروه های بویایی اسامی ای هستند، که به دسته های مختلف عطر داده می شوند. تعداد این خانواده های مختلف بو، بسیار زیاد است. اما دسته هایی اصلی و مهم تر وجود دارد که در صنعت عطر، بیش از همه مورد استفاده قرار می گیرد.

این نامگذاری بیش از هر چیز بر اساس موارد زیر انجام می شود:

• مواد اولیه مورد استفاده در ساخت عطر (نت های عطر).
• احساس و تصوری که یک رایحه در فرد بوجود می آورد.
• تصور عمومی مشترک بین افراد از یک بو یا یک عبارت.

گروه‌های بویایی (Olfactory Groups)

از جمله مهم ‌ترین و پایه‌ای‌ترین مفاهیم در شناخت بهتر رایحه عطرها، شناخت گروه‌های بویایی (Olfactory Groups) می‌باشد.

تا کنون ۳۲ گروه بویایی برای تفکیک بهتر عطرها در نظر گرفته شده است.

اما در حال حاضر هفت گروه بویایی اصلی در صنعت عطرسازی شناخته می شود.

1-معطر (Aromatic)

                                         آروماتیک (Aromatic)                             

یکی از مهم ترین گروه های بویایی، گروه آروماتیک است. این تیپ رایحه عمدتا توسط مواد اولیه ای چون رزماری، زیره، اسطوخودوس، مریم گلی و سایر گیاهانی که بویی بسیار پرقوت و شدید ایجاد می کنند بوجود می آید.

ویژگی اصلی این گروه، رایحه های گیاهی و بسیار تند و تیز است که عموما در عطرهای مردانه استفاده میشود.

2-مدیترانه‌ای یا چیپر (Chypre)

                                                چیپر (Chypre)                               

شاید توصیف این دسته، بین گروه های بویایی سخت ترین باشد. این گروه اولین بار در سال ۱۹۱۷، به خاطر عطر Coty chypre نامگذاری شد.

این گروه بویایی بسیار تخصصی می باشد و عطرهایی که با نوعی خاص از ترکیب نت های خزه ای، چوبی و گلدار است که می تواند به بوهای میوه ای یا چرمی نیز اشاره ای داشته باشد، در این گروه قرار می گیرد.

ترکیبی که عمدتا عطرهای سنگین و تندی را پدید می آورد. همانطور که از نام گروه مدیترانه ای پیداست، بوییدن عطرهای این دسته می تواند تداعی کننده طبیعت مدیترانه و سواحل قبرس باشد.

لازم به ذکر است که دیگر استفاده از این نوع گروه بویایی کم کم دارد منسوخ می شود و بیشتر عطرهای قدیمی با این گروه بویایی طراحی می شدند.

3-مرکباتی (Citrus)

                                            مرکبات (Citrus)

رایحه های مرکباتی قدیمی و بسیار فراوان هستند.

در عطرهای این گروه مواد اولیه اصلی مرکبات و میوه ها مثل ترنج، لیمو، پرتقال، ماندارین، گریپ فروت، نارنج و نارنگی و سایر مرکبات به کار برده می شود که غالبا با دسته های دیگر همراه میگردد.

اگر بوی سبک و مرکباتی این دسته با رایحه های آروماتیک، ترش و چوبی ترکیب شود، عطری مردانه و اگر با دسته های گل بو ترکیب شود عطری زنانه را ایجاد خواهد کرد.

4-گُل‌دار (Floral)

                                             گلی (Floral)

بزرگترین دسته عطرها، گروه بویایی عطرهای گل بو است. این گروه خود شامل گروه های بویایی متنوع و متعددی از جمله گل بوی آلدهیدی، گلدار دریایی، گلدار میوه ای و… می شود.

عطرهای گلدار در نت پایه و اصلی خود، شامل انواع گل ها و شکوفه ها هستند.که از رایحه ی این نت ها بیشتر عطرهای زنانه ساخته می شود.

5-چوبی (woody)

                                         چوبی (woody)

بو های سرشار کننده و خاص دسته چوبی، در قلب خود شامل نت های چوبی هستند. از چوب صندل با بوی مرموزش گرفته تا عطرهای خشک تر و تیز تری چون صدر و خس خس و مواد رزینی و صمغی با بو های جذاب و خاصشان در مواد اولیه ی عطر های گروه بویایی چوبی قرار می گیرند.

عطرهای این بو اغلب رایحه هایی مردانه و سنگین دارند و عموما با دسته های آروماتیک و میوه ای ترکیب می شوند.

6-شرقی (Oriental) 

                                          شرقی (Oriental)

دسته ی بو های شرقی، با عطر عنبر بوی مسحور کننده و گرما و حرارت خاصشان، یکی از مهم ترین گروه های بویایی را به خود اختصاص می دهند.

در ساختار آن ها نت های پایه ای گرم و محرکی همچون مشک، شیر، وانیل در کنار چوب و رزین های خاص استفاده می شود. این نت ها در عطر های شرقی عموما با عطر ادویجات و عود ها ترکیب می شوند و بویی گرم، دلپذیر و محرک را ایجاد می کنند.

7-چرمی (Leather) 

                                            چرمی (Leather)

گروه بویایی چرمی در خود، بو های متنوعی با تفاوت های ظریف، از رایحه های لطیف و مخملی گرفته تا بو های ترش و دودی را جا داده است.

استخراج رایحه های دسته ی حیوانی، از خود چرم و پوست حیواناتی مانند گاو با بوی زننده ی اولیه و هم چنین بعضا از ادرار و مدفوع و خون حیوانات و حتی قیر، از روش های اولیه و سنتی در عطرسازی بوده است و اولین عطرهای ساخته شده در این دسته بندی قرار می گیرند.

عطرهای چرمی، به دلیل کمیاب بودن مواد اولیه، استخراج سختشان می توانند جز گرانترین و لوکسترین عطرها باشند.